طی ۹ ماه اخیر نگرانی اصلی مقامات غربی، کشورهای عربی و ایران آن بود که دامنه جنگ غزه از جغرافیای فلسطین اشغالی خارج شده و به سایر نقاط غرب آسیا و حتی محدوده شمال اقیانوس هند گسترش یابد. اظهارات بیسابقه دبیرکل حزب الله لبنان در خصوص احتمال کشیدن شدن جنگ به جزیره قبرس سبب شده است تا مقامات نیکوزیا و سران اتحادیه اروپا با نگرانی بیشتری تحولات جاری در منطقه را رصد کنند. سوال کلیدی آن است که در صورت آغاز ماجراجویی جدید اسرائیل در جنوب لبنان، حزب الله قبرس را هدف قرار خواهد داد یا خیر؟به گزارش اقتصاد آنلاین، محمد بیات: روز چهارشنبه نوزدهم ژوئن سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان در اظهاراتی کمسابقه تهدید کرد که اگر اسرائیل بخواهد دست به ماجراجویی جدیدی در جنوب لبنان بزند، قبرس به عنوان یکی از مراکز لجستیکی- تامین سلاح برای رژیم صهیونیستی در بانک اهداف مقاومت قرار خواهد گرفت. ایشان در اینباره افزودند:«بازکردن فرودگاهها و پایگاههای قبرس به روی دشمن اسرائیلی برای هدف قرار دادن لبنان به این معنا است که دولت قبرس بخشی از جنگ بوده و مقاومت نیز با آن به عنوان بخشی از جنگ مقابله خواهد کرد.» نیکوس کریستو دولیدس رئیس جمهور قبرس در واکنش به سخنرانی دبیرکل حزب الله این اظهارات را «ناخوشایند» خواند و گفت که این کشور به هیچ وجه تمایلی برای ورود به درگیریهای منطقهای ندارد. نخست وزیر قبرس در ادامه با اشاره به روابط مثبت این کشور با لبنان، بر این نکته تاکید کرد به هیچ دولتی اجازه نخواهد تا از خاک این کشور علیه کشوری دیگری استفاده شود. نوع تهدید حزب الله و سطح واکنش مقامات قبرسی نشان دهنده تحمیل معادله جدید به «جبهه شمالی» و افزایش حساسیت آمریکا و متحدان اروپایی برای جلوگیری از حمله اسرائیل به جنوب لبنان است. در ادامه این یادداشت سعی خواهیم کرد علاوه بر واکاوی ابعاد تهدید مقاومت علیه قبرس و به این سوال پاسخ دهیم که آغاز جنگ بزرگ میان حزب الله و اسرائیل جه هزینههای دیگری برای قدرتهای بزرگ خواهد داشت؟
نگرانی نیکوزیا نسبت به تهدیدات حزب الله لبنان
هشدار سید مقاومت به قبرس سبب شد تا وزیر خارجه این کشور اروپایی از طریق برقراری تماس با سرپرست وزارت امور خارجه زمینه کاهش تنش با حزب الله را فراهم آورد. پیش از این هیات امنیتی از قبرس راهی بیروت شد تا در دیدار با مقامات لبنانی این پیام را به مقاومت ارسال کند که قصد ندارد وارد درگیری میان لبنان و رژیم صهیونیستی شود. سفیر قبرس نیز تصریح کرد که نیکوزیا اجازه نخواهد داد تا خاک این کشور اروپایی علیه هیچ کشور ثالثی به ویژه لبنان استفاده گردد. برخی تحلیلگران معتقدند تشدید تنشها در شرق مدیترانه و کشیده شدن پای قبرس به منازعه حوزه شامات پیام روشنی برای بروکسل دارد تا در «تروریستی» خطاب کردن حزب الله تجدید نظر کند. همراهی غیرعقلانی با اسرائیل سبب شده است تا تمام کانالهای ارتیاطی مقاومت لبنان و بروکسل قطع و کشورهای اروپایی برای ارسال پیام به کانال واسطه همچون ایران، فرانسه و مصر متوسل شوند.
رزمایش مشترک اسرائیل- قبرس در خاک قبرس یونانی نشین
جزیره قبرس یونانی نشین همواره یکی از پایگاههای سنتی قدرتهای اروپایی همچون انگلیس و فرانسه در منطقه شرق مدیترانه بوده است. طی یک دهه اخیر این کشور اروپایی به دلیل داشتن شباهتهای محیطی به ایران یکی از محلهای دائم رزمایشهای اسرائیل-آمریکا بوده و تبدیل به بخشی از پازل امنیتی غرب در منطقه شده است. در جریان بحران سوریه و همچنین عملیات دریایی مقاومت یمن در دریای سرخ، انگلیسیها با همراهی نیروی هوایی آمریکا سلسله عملیاتهایی را علیه اهداف مقاومت در این منطقه ترتیب دادند. در جریان عملیات وعده صادق در سیزدهم آوریل نیز جنگندههای انگلیسی مستقر در قبرس مشارکت فعالی در روند هدف قرار دادن پهپادهای ایرانی بازی کردند.
در روزهای نخست جنگ غزه، انگلیس به عنوان یکی از شرکای راهبردی اسرائیل اقدام به فعال سازی پایگاههای نظامی- اطلاعاتی خود در خاک قبرس کرد. نیروهای آمریکایی- انگلیسی حاضر در چهار پایگاه «RAF Troodos»، «Ayios Nikolaos»، «Akrotiri» و «Capa Gata» در فاصله ۲۲۰ الی ۳۲۰ مایلی نوار غزه ماموریت پشتیبانی از ارتش اسرائیل را از طریق پرواز انواع پروندههای جاسوسی مانند «RQ-۴ Global Hawk»، «U-۲» و «P-۸» دنبال میکردند. پایگاه جاسوسی «Ayios Nikolaos» با رصد تماسها، ایمیلها و پیامکها از گروههای فلسطینی اقدام به اشتراک گذاری این اطلاعات با ارتش اسرائیل کرده است. در چهاردهم نوامبر ۲۰۲۳ هواپیمای «RAF A۳۳۰ MRTT» در ۸۰ کیلومتری غرب غزه و ۴۰ کیلومتری شمال سواحل مصر برای انجام عملیات سوخترسانی هوایی از پایگاه انگلیسی در قبرس به پرواز درآمده بود.
پایگاههای نظامی- امنیتی آمریکا و انگلیس در قبرس
دیگر پیام سخنرانی تهدیدآمیز سید مقاومت علیه قبرس ناظر به خطوط کشتیرانی در شرق مدیترانه است. هماکنون دولت نجات ملی یمن موفق شده تا با هدف قرار دادن کشتیهای تجاری وابسته به اسرائیل و متحدان آن در محدوده سوئز- باب المندب قریب به ۳۰ درصد از تجارت کانتینری جهان را تحت تاثیر قرار دهد. نکته کلیدی آن است که اگر اسرائیل به لبنان جمله کند آنگاه حزب الله نیز به مانند انصارالله میتواند خطوط کشتیرانی در دریای مدیترانه را هدف قرار دهد. در صورت تحقق این سناریو محاصره اقتصادی اسرائیل تکمیل شده و متحدان اروپایی این رژیم توان ارسال محمولههای اقتصادی به بنادر عسقلان، حیفا و اشدود را نخواهد داشت. واشنگتن- تلآویو به خوبی میزان دقت و برد موشکهای حزب الله آگاهی دارند و برای مقابله احتمالی با آن در حالی تقویت سیستم پدافندی مستقر در یونان و قبرس هستند. علاوه بر این آمریکایی اقدام به اعزام دو ناوگروه دریایی به شرق مدیترانه کردند. به گزارش واشنگتن پست، حزب الله لبنان حداقل ۴ برابر بیشتر از جنبش حماس دارای انواع موشک و پهپاد است. توانمندی نظامی مقاومت لبنان به عنوان عاملی بازدارنده میتواند سبب افزایش فشار غربیها به اسرائیل برای توقف برنامه حمله به لبنان شود.