حوادث رکنا: 6 سال از حادثه غمبار کشتی سانچی و فوت شدن 32 خدمه کشتی گذشت.
بچه هایمان زنده اند
مادر مهدی سادگی مهندس سوم کشتی نفتکش سانچی امروز بعد از 6 سال در گفت و گو با خبرنگار رکنا در ارتباط با حادثه کشتی سانچی بیان کرد: با گذشت 6 سال از آتش سوزی کشتی نفتکش سانچی من همچنان مرگ فرزندم را باور ندارم.
وی در پاسخ به این سوالات که چه دلیلی برای اثبات زنده بودن فرزند خود دارد گفت: ما شنیده ها و مدارکی داریم که قابل استناد بوده و زنده بودن فرزندانمان را نشان می دهد که دولت این اسناد را باور ندارد و همچنان بر مفقود الاثر بودن تمامی 29 نفر تاکید دارد.
ما تا سال گذشته باور داشتیم فرزندانمان در چین ساکن هستند اما اسناد جدید نظرمان را تغییر داده است.
فاجعه سانچی 6 سال پیش
16 دی ماه، ششمین سالگرد غمبار حادثه غرق شدن نفتکش ایرانی سانچی در آب های کشور چین و کشته و مفقود الاثر شدن 30 خدمه ایرانی آن است.
16 دی ماه سال 1396 کشتی نفتکش متعلق به شرکت ملی نفت کش ایران برای تحویل میعانات گازی عازم کره جنوبی شد. کشتی نفت کش سانچی در راه به یک کشتی فله بر چینی با 64 هزار تن بار کریستال در سواحل چین برخورد کرد. سبک بودن محموله کشتی نفتی باعث آتش سوزی سریع این کشتی شد.
بعد از اشتعال زیاد کشتی سانچی سازمان دریانوردی چین هشت شناور ویژه شامل چهار شناور دولتی و چهار شناور بخش خصوصی، به همراه دو شناور کنترل آلودگی و تعدادی قایق ماهیگیری را برای انجام مأموریت امداد و نجات به محل حادثه فرستاد.
یک هفته بعد در روز یکشنبه 24 دی 1396 (14 ژانویهٔ 2018) ساعت 15 به وقت چین (10:30 صبح به وقت ایران) تیم جستوجوی بندر شانگهای چین اعلام کرد که کشتی سانچی پس از یک هفته آتشسوزی بهطور کامل غرق شد.
در تمام آن 7 روز خانواده خدمه، کورسوی امیدی در دلشان روشن بود که عزیزانشان زنده نجات داده شوند و به آغوش خانواده برگردند اما در نهایت کارشناسان چینی در اظهار نظری اعلام کردند که با توجه به غرق شدن کامل کشتی احتمال زنده بودن خدمه وجود ندارد و تمام خدمه در همان انفجار اولیه جان خود را از دست داده اند.
رئیس سازمان دریانوردی شانگهای براساس نظر کارشناسان چینی درگذشت تمام خدمه بر اثر انفجار اولیه را اعلام کرد اما ایران خواستار تداوم عملیات تا یافتن اجساد کارکنان نفتکش است.
اسامی این خدمه به شرح زیر است:
مجید قصابی عروجی، مجید نقیان، حسین جهانی هل آباد، احسان ابولی قاسم آبادی، میلاد عنایتی، سعید دهقانی، پوریا عیدی پور، سجاد عبداللهی، محمد کاووسی تکاب، فرید محبی، حامد بهاری هشکوایی، محمدرضا رضازاده ماسوله، مهدی صادقی، حسن رومیانی، محمد پیریائی، بهرام اتحاد، عبدالغنی سامری، ابوذر نظامی، سیدجواد حیدری، علیرضا نجفی فر، علی حیدریه کهن، بهرام پوریایی، یاور افشاری، میلاد عروی، مسلم علیزاده نودهی، عبدالکریم بشارتی پور، امید ضیایی، ایوب مظفری عبدگاه، احسان فرجی و ساقی فعال
تنها اجساد 3 قربانی به خانواده هایشان تحویل داده شد و با توجه به تماس های مشکوکی که با برخی خانواده ها گرفته شد؛ در ادامه برخی خانواده ها به صدور گواهی فوت برای خدمه اعتراض کردند که دادگاه رای به ابطال گواهی فوت صادر شده داد.
احمد ذاکری وکیل کانون وکلای استان فارس که وکالت ۹ خانواده خدمه سانچی را بر عهده دارد گفت: «آخرین اتفاقی که در این پرونده افتاد این بود که گواهی فوت ۹ خدمه سانچی در دادگاه ابطال شد که این حکم قطعی شده است. آقای ربیعی وزیر محترم سابق کار روزی که سانچی آتش گرفت، در نامهای بدون سربرگ و غیررسمی از رئیس جمهور درخواست کرد که خدمه سانچی را شهید محسوب کنند و به این ترتیب خانواده گواهی فوت برای همه خدمه در حالی صادر شد که هیچ پزشکی اجساد را رویت و مشاهده نکرده بود. به همین دلیل ۹ خانواده مرگ عزیزشان را که خدمه این کشتی بودند نپذیرفتند. به این ترتیب دهها عکس و سند به دادگاه ارائه دادیم که نشان میداد دلیل متقنی برای فوت خدمه وجود ندارد.».
اما بعد از صدور حکم ابطال گواهی فوت شرکت ملی نفتکش به ابطال گواهی فوت اعتراض کرد و به همین دلیل جلسه دادگاه برای رسیدگی به موضوع اعتراض شرکت ملی نفتکش تشکیل شد.
در این جلسه دلیلی که شرکت نفت مطرح میکند این است که گزارش فوت ارسالی توسط شرکت ملی نفتکش و وزارت کار به سازمان ثبت و احوال ارسال کرده اند، که مطابق قانون شهادت دو مقام رسمی دلیل فوت محسوب میشود.
این در حالی است که وکلای خانواده سانچی در مقابل میگویند اعزام مدیرعامل فعلی شرکت ملی نفتکش بیست و چهار ساعت بعد از وقوع حادثه بوده و همچنین آقای ربیعی چهار روز بعد از وقوع حادثه به کشور چین سفر کرده اند؛ بنابراین فوت را رویت نکرده اند که حالا به عنوان شاهد خودشان را معرفی میکنند، بنا براین بدون رعایت تشریفات قانونی، سند فوت خدمه را صادر کردند.
احمد ذاکری وکیل 9 خانواده معترض خدمه سانچی جزییات این پرونده پرداخت.
روز 16 دی ماه 1396 برای کشتی سانچی چه اتفاقی افتاد؟
برابر روایت های رسمی اعلام شده، نفتکش ام تی سانچی متعلق به جمهوری اسلامی ایران، در تاریخ ۲۵ آذر سال ۱۳۹۶، در بندر عسلویه بوشهر، مقدار ۱۳۶ هزار تن (حدود یک میلیون بشکه) نفت و میعانات گازی (کاندانسید) را بارگیری نموده، و به همراه ۳۰ خدمه ایرانی و ۲ خدمه بنگلادشی، عسلویه را به مقصد بندر دایسان در کشور کره جنوبی ترک می نماید.
برابر اخبار واصله، سانچی در طول مسیر حرکت خود و بخصوص یک روز قبل از سانحه، در مقاطعی از زمان، با رادار خاموش حرکت می کرده است. این موضوع با توجه به تحریم های شدید اعمال شده توسط ترامپ و نبود تجربه فعلی در دور زدن تحریم ها، کاملا منطقی، درست و معقول به نظر می رسیده است.
در غروب روز شانزدهم دی ماه ۱۳۹۶، کشتی هنگ کنگی فله بر سی. اف. کریستال که از بندر کالامای آمریکا حرکت نموده و محموله آن ۶۴ هزار تن غله بود، در ساعت ۱۷/۵۵ دقیقه شب به وقت محلی در فاصله حدود ۱۶۰ مایلی (۳۰۰ کیلومتری) بندر شانگهای به قسمت سمت راست دماغه سانچی، مابین مخازن سه و چهار نفتکش برخورد نموده و منجر به تصادم می شود.
نفتکش سانچی به مدت هشت شبانه روز در حال سوختن بوده است. البته ما معتقد هستیم انفجار و آتش سوزی در همان لحظه برخورد صورت نپذیرفته و خدمه سانچی کشتی را ترک نموده اند.
در این سانحه، که شرکت ملی نفتکش عنوان می نماید، انفجار و آتش سوزی بلافاصله بعد از تصادم صورت پذیرفته است، هیچکدام از ۲۱ نفر سرنشینان و خدمه کشتی کریستال کوچکترین آسیبی ندیدند، ولی ۳ نفر از سرنشینان سانچی کشته شده و ۲۷ نفر ایرانی و ۲ تبعه دیگر بنگلادشی ناپدید شدند. مسئولان شرکت ملی نفتکش در آخرین اظهارات خود عنوان داشتند، تمام خدمه ظرف ۳ دقیقه اول سانحه در کابین های کشتی خفه شده و اصلا فرصت خروج از کشتی را پیدا نکردند!
در روز دوم حادثه جسد مرحوم میلاد آروی(روغن کار) از روی آب دریا در حالی که لباس غوطه وری را به تن داشته و جسد کاملا سالم بوده، پیدا میشود. در روز هفتم نیز اجساد مرحوم مجید نقیان(افسر اول) و محمد کاووسی تکاب(افسر تدارکات) در حالی که کاملا سوخته بوده اند، در روی عرشه کشتی پیدا شده و توسط امداد گران چینی به همراه جعبه سیاه سانچی (VDR) از کشتی خارج می گردند.
۲) ماجرای اختلاف نظر ۱۰ خانواده خدمه نفتکش سانچی و شرکت ملی نفتکش از کجا شروع شد؛ و در چه زمینه ای می باشد؟
در اصل اختلاف نظر خانواده ها با شرکت ملی نفتکش ایران، اختلاف در خصوص زنده بودن و فوت خدمه می باشد.
شرکت ملی نفتکش از ابتدا اصرار زیادی داشت تا به دلایل نامعلوم، خدمه را فوت شده معرفی، و پرونده سانحه سانچی را مختومه نماید.آقای علی ربیعی وزیر وقت تعاون کار و رفاه اجتماعی، که نماینده دولت در امور رسیدگی به قضیه سانچی بودند، در همان روز غرق شدن نفتکش سانچی، مورخ ۱۳۹۶/۱۰/۲۴ طی یک نامه غیر رسمی و بدون سر برگ خطاب به آقای روحانی درخواست شهید خدمت خطاب شدن خدمه کشتی را داشته و با همکاری شرکت ملی نفتکش، بدون رعایت تشریفات قانونی لازم، موجبات صدور سند وفات هر ۳۰ خدمه را از طریق سازمان ثبت و احوال کشور فراهم کردند و به تصور خودشان پرونده سانچی را بسته و مختومه نمودند.
این در حالیست که با توجه به اینکه شرکت ملی نفتکش هیچگونه مدرک قانع کننده ای برای اثبات فوت خدمه نداشت، می بایست برابر مواد قانونی ۱۰۱۱ و ۱۰۱۹ و ۱۰۲۰ و ۱۰۲۱ قانونی مدنی حداقل ۳ سال صبر نموده و سپس نیز حکم موت فرضی خدمه صادر می شد.
برابر ماده ۱۵۳ قانون امور حسبی نیز، فقط ورثه غائب و موصی و موصی له (کسی که وصیت نموده و کسی که به نفع وی وصیت شده است) حق درخواست صدور حکم فوت فرضی را دارند. به همین لحاظ حتی درخواست صدور حکم فوت فرضی نیز خارج از اختیارات و صلاحیت شرکت ملی نفتکش می باشد.
۳) فرضیه زنده بودن دریانوردان نفتکش سانچی از نظر خانواده ها بر چه اساسی بنا شده است؟ آخرین تماس ها با خانواده ها مربوط به چه زمانی می باشد؟
دلایل متعددی مبنی بر زنده بودن دریانوردان سانچی وجود دارد. از طرف دیگر اینکه تناقضات زیادی در اظهارات و استدلال های مطرح شده توسط شرکت ملی نفتکش بوده، که هر فرد منصف و داور بی طرفی را به همان نتیجه ای می رساند، که خانواده های معترض به آن دست یافتند؛ بنده به صورت مختصر به برخی از آنها اشاره می نمایم.
دلیل اول: اظهارات ضد و نقیض و غیر کارشناسی شرکت ملی نفتکش
۱_ ابتدا گفته شد: خدمه در کابین های کشتی خفه شده و به دلیل درجه حرارت بسیار زیاد پودر شده اند.
سپس با این سوال از طرف خانواده ها مواجه شدند که: چگونه مرحوم میلاد آروی که در لحظه حادثه شیفت کاری وی در موتورخانه و در پایین ترین نقطه کشتی بوده موفق به خروج از کشتی شده و اجساد مجید نقیان و محمد کاووسی که هفت شبانه روز بر روی عرشه کشتی در معرض آتش و پاشیدن فوم و آب شور بودند، پودر نشدند، ولی بقیه خدمه در داخل کشتی پودر شدند؟
۲_ آقای علی ربیعی به عنوان رئیس کمیته ویژه رسیدگی به حادثه سانچی در گفتگوی زنده تلویزیونی اعلام نمودند: کارکنان سانچی در اثر استنشاق گاز سمی اسید سولفوریک (H2S) حاصل از سوختن کاندانسید خفه شده اند.
به دنبال این ادعا ما نیز آنالیز محموله نفتکش سانچی (میعانات گازی) را از عسلویه دریافت نمودیم؛ میزان سمی بودن گاز مذکور، ۴ واحد پی پی ام (PPM) در میلیون بوده و می بایست یک نفر به مدت ۸ ساعت در فضایی بسته، در معرض استنشاق 200PPm گاز قرار گیرد، تا دچار خفگی شود.
ضمنا لازم به ذکر است، آن شب هوا بارانی بوده و کشتی سانچی هم در فضای آزاد قرار داشت. پس عملا امکان خفه شدن خدمه وجود نداشته است.
از طرف دیگر این سوال نیز مطرح است که، چرا هیچکدام از ۲۱ خدمه کریستال نه تنها خفه نشده اند، بلکه حتی دچار مسمومیت نیز نگردیدند؟
۳_ مسئولان شرکت ملی نفتکش وقتی با این استدلال ها روبرو گردیدند، مجددا حرف خودشان را تغییر داده و بعد از به اصطلاح چهار ماه بررسی کارشناسی توسط متخصصان دانشگاه تهران، استنشاق دود منو اکسید کربن و دی اکسید کربن را علت مرگ خدمه عنوان کردند.
وقتی اینجانب گزارش کالبد شکافی مرحوم میلاد آروی را منتشر نمودم که در آن مشخص شده بود: « در ریه ایشان گازهای سمی اسید سولفوریک و دی اکسید کربن وجود نداشته و حتی علیرغم اینکه جسد وی از آب دریا گرفته شد، آب هم در ریه آروی نرفته بود». دلیل مرگ خدمه در اثر استنشاق دود هم زیر سوال رفت.
۴_ نهایتا نیز گفتند: خدمه به دلیل حرارت ۱۰۰۰ درجه سانتیگراد حاصل از انفجار از بین رفته اند.
اولا اگر این آتش باعث کشته شدن خدمه در داخل کابین ها شده است، چطور میلاد آروی بر روی عرشه آمده و نه تنها روی کشتی فوت ننمود بلکه حتی لباس های وی نیز سالم بود و آتش ۱۰۰۰ درجه سانتیگراد روی آن اثر نداشته است؟
ثانیا مدیر عامل شرکت ملی نفتکش آقای سیروس کیان ارثی، در مصاحبه ای رادیویی در همان مقطع زمانی اظهار داشتند: شب هفتم حادثه دمای نفتکش به ۸ الی ۱۰ درجه سانتیگراد رسیده بود. این تفاوت دمای ۹۰۰ درجه ای هم دلیل فوت خدمه در اثر آتش را زیر سوال برد.
دلیل دوم: نبودن لایف بوت (قایق نجات) سمت راست در کشتی
خانواده ها معتقد هستند، دریانوردان با استفاده از قایق نجات سمت راست کشتی را ترک نموده اند. سانچی به مدت ۸ روز در حال سوختن بوده و طی این مدت توسط کشتی های آتش خوار (خاموش کننده) و سایر کشتی های حاضر در محل عکس ها و فیلم های زیادی از سانچی گرفته می شود. ولیکن در هیچکدام از این عکس ها و فیلم ها، تصویر واضحی از قایق سمت راست و این ادعای ملی نفتکش که عنوان می دارد قایق سوخته است منتشر نکرده اند.
یک بار نیز برای انحراف افکار عمومی مردم، عکس های بقایای سوخته قایق سمت چپ و بازوهای نگهدارنده آن را در جراید چاپ کردند و با ظرافت این عکس ها را به هر دو قایق سمت راست و چپ کشتی تعمیم دادند، ولیکن اینجانب در مصاحبه انجام شده با انتشار عکس های اصلی ، اظهارات خلاف واقع آنها را افشاء نمودم.
دلیل سوم: صوت جعبه سیاه سانچی
مسئولان شرکت ملی نفتکش با انتشار صوت جعبه سیاه سانچی برای مردم، تلاش نمودند تا چنین القا نمایند دریانوردان سانچی در همان لحظات اول، بر اثر انفجار و آتش از بین رفته اند. ما ادامه صوت مذکور را بدست آوردیم که نشان می داد کاپیتان مجید قصاب عروجی و افسر سوم میلاد عنایتی کابین پل فرماندهی را ترک نموده و علی القاعده در کابین هدایت کشتی فوت نکرده اند و حتی اگر فوت نموده باشند هم می بایست اجساد آنها بر روی عرشه توسط چهار امدادگران چینی که بر روی عرشه رفته و اتفاقا فیلم نزدیک شدن آنان در کنار پل فرماندهی وجود دارد، رویت می گردیدند.
دلیل چهارم: تماس های تلفنی مشکوک با خانواده های خدمه کشتی سانچی
در روز اول یا دوم سانحه، یکی از پرسنل شرکت ملی نفتکش با چند نفر از خانواده ها تماس گرفته و می گویند: نگران نباشید، خدمه به تایوان رسیده و الان وضعیت روحی خوبی ندارند و ۴۸ ساعت آینده با شما تماس می گیرند. بعد از گذشت ۴۸ ساعت خانواده ها به فرد مسئول در شرکت ملی نفتکش زنگ می زنند، ابتدا فرد تماس گیرنده پاسخ تلفن خانواده ها را نمی دهد. بعد که مع الواسطه به ایشان زنگ می زنند، به کل منکر قضیه می شود.
در روز دوم، با پیش شماره انگلستان با مادر خدمه مهدی سادگی تماس گرفته، و وی را به اسم مستعار خانوادگی خطاب نموده و می گویند: ((نگران نباشید خدمه سالم هستند)). این تماس با تلفن همسر مهدی سادگی نیز بر قرار می گردد.
در خرداد ماه سال ۱۳۹۷ به برادر خدمه حامد بهاری حشکوائی در کشور کانادا تماس حاصل و خبر سلامتی حامد را به برادرش می دهند. همچنین از پیش شماره روسیه نیز به مادر حامد بهاری تماس می گیرند.
حدود شش ماه بعد از سانحه، با خانواده خدمه سعید دهقانی تماس گرفته شده و صدای ضبط شده سعید دهقانی که گفته است: ((نگران نباشید ما و بچه ها سالم هستیم)) را برای خانواده پخش می کنند.
البته تماس های بسیار زیادی با خانواده ها گرفته شده، که برخی از تماس ها بلافاصله قطع و برخی دیگر به دلیل کوتاه بودن زمان تماس و همچنین استرس و عجله داشتن، موفق به ضبط مکالمه نشده اند.
(ظاهراً تماس ها برای رعایت مسائل حفاظتی از بستر فضای مجازی انجام و شماره های غیر واقعی روی کالر آیدی می افتاده است)
در فضای مجازی نیز پیام های دو خانواده، در بستر تلگرام چند ماه بعد از حادثه، تیک آبی خورده، که به منزله بازدید از پیام ها و فعال بودن تلفن همراه خدمه می باشد.
در تایید فعال بودن تلفن همراه برخی از خدمه شایان ذکر است؛ به مدت ۱۴ ماه قبض تلفن دریانورد مهدی سادگی برای خانواده اش واصل می گردیده، و آنها نیز برای اینکه ارتباط قطع نشود، قبض تلفن را پرداخت می کرده اند.
۴) از چه زمانی این اختلاف نظر منجر به پیگیری قضایی شده؟ در باره روندهای قضایی این پرونده توضیح بفرمایید؟
پس از اینکه خانواده ها متوجه شدند، سرنشینان سانچی از کشتی خارج شده اند، در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۷ در دادسرای ویژه امور بین الملل ناحیه ۲۰ تهران، علیه شش نفر از مسئولین شرکت ملی نفتکش، سازمان بنادر و دریانوردی ایران و یکی از وزرا طرح دعوای کیفری نمودند. با توجه به محرمانه بودن روند رسیدگی در دادسراها، بنده به این پرونده ورود پیدا نمی کنم. فقط من باب اطلاع موردی را در این زمینه عرض می کنم: متاسفانه، تاکنون متهمین پرونده برای کشف حقیقت نه تنها احضار نشده، بلکه حتی به عنوان مطلع نیز آنها را به دادسرا نخواسته اند. به همین لحاظ خانواده ها از ابتدا در خصوص به نتیجه رسیدن این پرونده خوش بین نبودند.
خانواده ها در تیر ماه سال ۱۳۹۷ ، با آقای علی هریسچی وکیل مقیم واشنگتن دی سی ملاقات کردند، تا در دادگاه فدرال آمریکا طرح دعوا نمایند. به توصیه اینجانب و برای حفظ مصالح نظام، به مدت ۱۸ ماه از ثبت شکایت در دادگاه فدرال خودداری شد، تا وضعیت دعاوی خانواده معترض در داخل کشور و نتیجه مذاکرات وکلا با مراجع مختلف حکومتی مشخص شود. ولی چون از سوی مسئولین اراده ای برای پیگیری پرونده ندیدند، در آذر ماه ۱۳۹۸ پرونده در دادگاه فدرال آمریکا به ثبت رسانده شد.
قاضی دادگاه فدرال تحقیقاتی را از شرکت بیمه، قاضی دادگاه جزیره هنگ کنگ (که دعوی میان ایران و چین در آن مطرح است) و مراجع مختلف دیگر، برای تکمیل پرونده استعلام نمود.
در خلال طرح این دعوی، وکلا متوجه شدند، مدارک و اسنادی در اختیار نیروی دریایی ارتش آمریکا و وزارت امور خارجه آن کشور است. بنابراین درخواست نمودند، تا مدارک به دادگاه فدرال تحویل داده شود. ارتش و وزارت دفاع آمریکا بیشتر از هشت ماه مقاومت نموده و در نهایت مجبور شدند ۸۴ فایل خیلی محرمانه و سری (شامل سند، عکس، فیلم و …) را به دادگاه فدرال تحویل دهند، در حال حاضر این مدارک در دست بررسی بوده، که برخی از این اسناد منتشر و تعدادی دیگر نیز منتشر خواهد شد.
شرکت ملی نفتکش از ابتدای سانحه، حقوق اکثر خانواده معترض را قطع نمود. در مردادماه ۱۳۹۸ جلسه ای بین خانواده ها و آقای محمد شریعتمداری وزیر وقت کار، مدیران شرکت ملی نفتکش و سازمان بنادر برگزار و وزیر دستور وصل نمودن حقوق خانواده ها و عدم پرداخت غرامت (دیه) را تا تعیین تکلیف زنده بودن یا فوت خدمه دادند.
شش ماه گذشت و هیچ اقدامی برای پرداخت حقوق خانواده ها ننمودند. بنابراین وکلا برای ابطال سند وفات ۹ خدمه سانچی، در بهمن ماه ۱۳۹۸ در مجتمع قضایی شهید باهنر تهران طرح دعوا نموده و بعد از یک سال پیگیری، در بهمن ماه ۱۳۹۹ حکم ابطال سند وفات ۹ خدمه و مفقودالاثر بودن خدمه را به نفع خانواده ها گرفتند و این حکم نیز قطعی شد.
به دلیل اینکه شرکت ملی نفتکش زیر مجموعه وزارت کار می باشد، ما آنها را طرف دعوا قرار نداده بودیم. و شرکت ملی نفتکش تحت عنوان اینکه از صدور حکم مفقودالاثر بودن خدمه و عدم فوت آنان متضرر می شود، به عنوان یک شرکت مستقل از وزارت کار (؟!!) و تحت عنوان حقوقی «معترض ثالث» به حکم دادگاه شکایت نمود و پرونده جدید دیگری تشکیل داده شد، که خوشبختانه مجددا پس از یکسال پیگیری ، در اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۱ دادگاه دعوای ملی نفتکش را مردود اعلام نمود.
۵) آقای ذاکری، 6 سال پیش، بعد از غرق شدن نفتکش سانچی در روز هشتم سانحه، خدمه این کشتی از سوی رئیس کمیته رسیدگی به حادثه و سپس هیأت دولت ((شهید خدمت)) نامیده شدند؛ آیا دیه و حق و حقوق خانواده ها به آن ها پرداخت شده است؟ چه پیگیری هایی در این زمینه انجام شده؟
برابر گزارش رسمی که شرکت ملی نفتکش منتشر نمود، آنان از شرکت بیمه خارجی مبلغ ۵۲ میلیون یورو (معادل ۵۶ میلیون دلار) بابت خسارت سه ضلع حادثه یعنی خود نفتکش، محموله آن، و سرنشینان دریافت نمودند.
سپس مطابق پیمان نامه جمعی که به امضای کارکنان کشتی رسیده است، به هر خانواده که رضایت به فوت خدمه دادند، بسته به مجرد و متاهل بودن و تعداد فرزندان، بین ۱۰۵ هزار الی ۱۲۰ هزار دلار آمریکا پرداخت کردند، و مجموع این پرداختی به خانواده ها ۲/۵ میلیون دلار بوده است.
البته شرکت ملی نفتکش در این خصوص هم صداقت لازم را نداشت. زیرا برابر قرارداد بیمه میان شرکت ملی نفتکش و شرکت انگلیسی _ نروژی P&K هر دریانورد سانچی بابت فوت یک میلیون دلار، خسارت بدنی پانصد هزار دلار، خسارت معنوی ۲۵۰ هزار دلار و گروگانگیری ۱۰ میلیون دلار بیمه شده بودند.
شرکت ملی نفتکش رسماً اعلام کرد: مبلغ ۴۰ میلیون یورو بابت اقدامات عملیاتی از جمله تجسس در زیر آب، اعزام ربات و … هزینه نموده، تا برای بیرون آوردن اجساد خدمه سانچی بررسی نمایند.
بنده در جواب این اقدام خطاب به مسئولان شرکت ملی نفتکش اعلام نمودم: شما چهل میلیون یورو هزینه کرده اید، تا رضایت ۱۰ خانواده معترض را جلب کنید و آنان از درخواست تحویل گرفتن جسد خدمه خودداری نمایند، ولی حاضر نیستید مبلغ ۱/۵ میلیون دلاری که خودتان تعیین نموده اید را به آنان بدهید؟!!
نکته جالب و البته تاسف برانگیز اینکه هنوز هم علیرغم صدور دو حکم قضایی و دستور وزیر وقت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، شرکت ملی نفتکش حاضر به پرداخت حقوق به خانواده ها و جستجوی محل خدمه نبوده تا آنان مجبور شوند به مرگ خدمه رضایت دهند و پرونده سانچی سر به مهر و مختومه بماند و الان مدت ۶۰ ماه است حقوق بیشتر خانواده معترض توقیف است و ما مجبور شده ایم برای الزام به اجرای حکم دادگاه، دادخواست جدیدی به دیوان عدالت اداری بدهیم که در حال تعیین شعبه برای رسیدگی می باشد.
در خصوص پیگیری های انجام شده برای گرفتن حق و حقوق خانواده ها، اینجانب جلسات مختلفی را با نمایندگان مجلس، افراد ذی نفوذ در مجمع تشخیص مصلحت نظام، قوه قضاییه و … انجام داده و مکاتبات مختلفی را با مراجع قضایی، وزارت کار، شرکت ملی نفتکش و حتی مراجع امنیتی داشته ایم و ۲ بار هم حکم قضایی مفقودالاثر بودن خدمه گرفته شده است ولیکن هیچگونه همکاری برای رفع دغدغه معیشتی خانواده ها که شما و دیگران آنها را خانواده شهید معرفی می نمایید با ما صورت نپذیرفته است.
۶) بعد از بررسی جعبه سیاه سانچی نهایتاً مقصر حادثه از دیدگاه کشور های ذینفع و مجامع بین المللی دریایی، چه کسی شناخته شد؟ آیا فایل منتشر شده از سوی کمیته بررسی حادثه به صورت کامل بوده؟
یک کمیته چهار جانبه مابین کشورهای: ایران به عنوان صاحب نفتکش سانچی (و به نمایندگی از دو تبعه بنگلادش)، پاناما به عنوان صاحب پرچم، جزیره هنگ کنگ مالک کشتی فله بر کریستال، و چین به عنوان کشور محل تصادم برگزار و جوانب مختلف فنی سانحه و صوت جعبه وی دی آر VDR بررسی شد.
از نظر ایران و پاناما، کشتی سی اف کریستال به دلیل اینکه ۱۵ دقیقه قبل از تصادم مسیر دریایی خود را از ۲۱۷ درجه به ۲۲۵ درجه تغییر داده، و در زمان تصادم و تعویض شیفت کاری سهل انگاری و بی دقتی صورت پذیرفته، مقصر سانحه تصادم می باشند.
از نظر دولت چین و مسئولان هنگ کنگ، نفتکش سانچی به دلیل عدم توجه و تبحر افسر هدایت کننده کشتی و عدم رعایت پروتکل های دریایی مانند: عدم گردش به موقع و تغییر جهت ندادن، نفتکش سانچی مقصر می باشند.
در این گزارش چهار جانبه هیچ اشاره ای به دلایل و قطعیت مرگ خدمه سانچی نشده است.
دولت وقت جمهوری اسلامی ایران نیز در داخل کشور خدمه سانچی را به مردم ایران فوت شده، و در مراجع حقوقی و قضایی خارج از کشور آنها را مفقود الاثر اعلام می نماید.
در ارتباط با فایل های جعبه سیاه ، اولا کاپیتان کشتی کریستال بعد از جدا شدن از سانچی و آمدن به بندرگاه، صوت جعبه سیاه کریستال را پاک می نماید.
ثانیاً صوت جعبه سیاه نفتکش سانچی هم به صورت کامل برای مردم پخش نشده است و ما آن را ناقص می دانیم.