یکی از مهمترین اقدامات سازمان حفاظت محیط زیست ورود به حوزه دریا بهویژه مدیریت و حفاظت محیط زیست دریایی کشور در خلیج فارس، دریای عمان و خزر و تقویت و گسترش بخش دریایی سازمان در چند مرحله بوده است.به گزارش ایسنا پس پیروزی انقلاب اسلامی سازمان محیط زیست تلاش کرده است در حوزه محیط زیست دریایی فعالتر باشد و به این منظور تقویت و گسترش فعالیت در سطح ملی و بینالمللی را در دستور کار خود قرار داده است بنابراین به ۱۳ نکته در این زمینه از قول امید صدیقی – مدیرکل دفتر بررسی و مقابله با آلودگیهای دریایی سازمان حفاظت محیط زیست – میپردازیم که به شرح زیر است:
تصویب و الحاق کشور به کنوانسیون حفاظت از محیط زیست دریایی خلیج فارس و دریای عمان (کنوانسیون کویت- سازمان راپمی) در سال ۱۳۵۸ با مرجعیت سازمان حفاظت محیط زیست انجام شد. تقویت و گسترش فعالیتهای دفتر محیط زیست دریایی سازمان در سطح ملی و بینالمللی و شروع برنامههای مختلف در دریای خزر ، خلیج فارس و دریای عمان از دهه ۷۰ میلادی در دستور کار قرار گرفت. در سال ۱۳۸۶ دفتر محیط زیست دریایی سازمان به معاونت محیط زیست دریایی ارتقاء یافت و سازمان حفاظت محیط زیست با این معاونت شامل سه دفتر تخصصی زیست بوم های دریایی، مدیریت سواحل و بررسی و مقابله با آلودگیهای دریایی با شرح وظایف وسیعتر، توان فنی بیشتر و بطور گسترده نسبت به اجرای برنامهها و شرح وظایف در زمینه حفاظت و مدیریت محیط زیست دریایی خلیج فارس، دریای عمان و خزر اقدام کرد.
در دهه ۸۰، معاونت محیط زیست دریایی سازمان با همکاری سایر دستگاهها برنامه بینالمللی محیط زیست دریای خزر را راه اندازی و در سال ۸۲ و بعد از تلاشی چند ساله و در تعامل و همکاری با کشورهای حاشیه خزر، کنوانسیون حفاظت از محیط زیست دریای خزر با عضویت پنج کشور عضو در تهران را با امضا وزرای محیط زیست کشورهای عضو نهایی و به تصویب رساند، بهطوری که این کنوانسیون بنام «کنوانسیون تهران» ثبت شده و در تمام جهان شناخته شده است که افتخاری برای کشور است. در ادامه و بعد از تصویب و الحاق کشورهای عضو توسط مجالس (پارلمان) آنها، در ۲۱ مرداد ۱۳۸۵ کنوانسیون تهران لازم الاجرا شد. در همین دهه ۸۰ ، همکاری جمهوری اسلامی ایران در حوزه محیط زیست دریایی با کشورهای حاشیه خلیج فارس بهویژه در چارچوب کنوانسیون کویت و سازمان راپمی گسترش یافت، بهطوری که چندین گشت تحقیقاتی اقیانوسنگاری محیط زیست دریایی خلیج فارس و دریای عمان با حضور تمامی کشورهای عضو (عربستان سعودی، کویت، قطر، امارات متحده عربی، عمان، بحرین؛ عراق ) با هدایت، مدیریت و راهبری جمهوری اسلامی ایران و با کشتی ایرانی و حضور کامل محققین و متخصصین ایرانی از سازمان محیط زیست و سایر دستگاهها با موفقیت و کیفیت بالا انجام شد. در دهه ۸۰ برنامههای زیست محیطی متعددی در خصوص پایش و حفاظت محیط زیست دریای خزر و خلیج فارس و دریای عمان اجرا شد و ساختار بخش دریایی سازمان در ستاد و در استان های ساحلی توسعه و تجهیز شد. همچنین چندین ایستگاه تحقیقاتی و پایش با تجهیزات تخصصی در مناطق ساحلی جنوب و شمال کشور احداث، تجهیز و راهاندازی شد. در دهه ۹۰ بخش عمدهای از ضوابط و دستورالعملهای حوزه محیط زیست دریایی در زمینه پایش و مقابله با آلودگیهای دریایی، بازیافت شناورها، استانداردهای تخلیه به دریا، ارزیابی خسارات ناشی از آلودگی ها در دریا و … در راستای نظاممند شدن فعالیتهای دریایی و مدیریت نظام مند و سازگار با محیط زیست دریا تدوین و تصویب و اجرایی شد.
پایش و بررسی وضعیت منابع آلاینده دریا ازجمله سکوها و خطوط انتقال نفتی، پایش و بررسی وضعیت پالایشگاهها، پتروشیمیها، بنادر خدماتی و تجاری، سامان دهی و مدیریت نظام مند اسقاط (بازیافت) شناورها طبق ضوابط محیط زیستی، تدوین، تصویب و ابلاغ ضوابط تخلیه پسماند و سایر مواد در دریا، پایش و مدیریت لایروبی و لایریزی در دریا، بررسی آلودگی عناصر سمی فلزات سنگین، ترکیبات هیدروکربنی و ذرات میکروپلاستیک در سواحل مکران و برنامه اقدام ملی پایش و مدیریت آلودگیهای پلاستیک و میکروپلاستیک محیط زیست دریایی خلیج فارس، دریای عمان و خزر .
تکمیل طرح عظیم تصفیهخانه پساب صنعتی مجتمع پتروشیمی بندر امام، با ظرفیت تصفیه ۴۰ هزار متر مکعب فاضلاب صنعتی در نتیجه پیگیریهای سازمان حفاظت محیط زیست و همکاری پتروشیمی بندر امام و مدیریت منطقه ویژه پتروشیمی ماهشهر انجام شد.
دستورالعمل محیط زیستی بازیافت (اسقاط) شناورها تهیه و در سال ۱۴۰۱ از طرف رییس سازمان محیط زیست ابلاغ شد. سایتهای کشتیسازی و تعمیر شناورها که زیر ساختهای اولیه برای عملیات اسقاط را داشتند و متقاضی اسقاط کشتی ها بودند، بررسی و مشخص شد. الزامات و ضوابط محیط زیستی برای تکمیل زیر ساخت و پوشش ضوابط به این سایتها ابلاغ شد.
طی پیگیریهای صورت گرفته در سال گذشته، برخی از این سایتها بخش عمده زیر ساختها را تکمیل و الزامات را پوشش داده شد.
تصفیهخانه فاضلاب شهر آبادان با پیگیریهای سازمان حفاظت محیط زیست و تلاش مجموعه وزارت نیرو (معاونت آب و آبفا) آماده بهره برداری شد.
همچنین ببینید
دستگیری شکارچیان غیر مجاز در ارتفاعات زرین کوه دریاچه «تار دماوند»
فرمانده یگان و رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان دماوند از دستگیری شکارچیان غیرمجاز قبل از اقدام به شکار در ارتفاعات ۳۸۰۰ متری زرین کوه دریاچه تار خبر داد.