تهران – ایرنا – مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیاتوحش سازمان حفاظت محیطزیست گفت: تفاهمنامه چند جانبه تکثیر و پرورش گونههای مار در اسارت با هدف استحصال سم و در راستای حفاظت از مارهای زهرآگین در کشور به امضا رسید.به گزارش ایرنا از روابط عمومی سازمان حفاظت محیطزیست، غلامرضا ابدالی با اعلام این خبر افزود: دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان محیط زیست بر اساس وظائف قانونی و رسالت حفاظت از گونه های در معرض خطر انقراض و در راستای بهره برداری پایدار از جمعیت مارهای سمی کشور، از سنوات قبل اقدامات مورد نیاز برای تصحیح فرآیند برداشت و زنده گیری مارهای سمی و استحصال سم با هدف تولید پادزهر را در دستور کار قرار داده و مقدمات آن با انجام طرح های پژوهشی همچون امکان تکثیر در اسارت و پرورش گونه های مارهای سمی و مقایسه کیفیت پادزهر تهیه شده از آن با پادزهر تهیه شده از زهر مارهای صید شده از طبیعت را به مرحله اجرا درآورد.
وی اظهار داشت: در پی به دست آمدن نتایج ارزشمند تحقیقاتی، در مرحله بعد با همکاری دانشگاه منابع طبیعی تهران، طرح مرکز تکثیر و پرورش مارهای سمی با اخذ مجوزهای قانونی و نظارت های کامل احداث و مورد بهره برداری قرار گرفت تا ضمن فراهم آوردن فرصت های آموزشی و پژوهشی برای دانشجویان و پژوهشگران با تکثیر در اسارت و تولید زادگانی با شایستگی ژنتیکی، زمینه احیای جمعیت طبیعی و نیز تولید زهر مورد نیاز موسسات و سازمان های متولی تولید پادزهر کشور را فراهم کند.
ابدالی تصریح کرد: با ورود یک شرکت دانشبنیان که مورد قبول وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قرار گرفته، فعالیتهای آن در زمینه تولید سرم بیولوژیک به عنوان یکی از مراکز تامین کننده عمده پادزهر ادامه یافت.
وی افزود: خوشبختانه تلاش سازمان حفاظت محیط زیست پس از گذشت بیش از یک دهه با انعقاد تفاهم نامه مشترک میان دانشگاه منابع طبیعی دانشگاه تهران و این شرکت دانش بنیان به ثمر نشست.
مدیر کل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست، کاهش برداشت گونه های مارهای زهر آگین از طبیعت، ارسال نمونه های های ژنتیکی برای تکمیل بانک ژن گونه های مارهای سمی کشور و استحصال زهر از مارهای زهرآگین متناسب با اعلام نیاز سالیانه وزارت بهداشت را از جمله اهداف این طرح عنوان کرد و گفت: پیشبرد اهداف حفاظتی از گونه های مارهای زهر آگین در کشور و گسترش تحقیقات مراکز آموزشی نیز از جمله دیگر اهداف ما در انعقاد این تفاهم نامه است.
به گزارش ایرنا، در ایران بیش از ۲۱ گونه مار سمی و نیمه سمی و ۳۵ گونه مار غیرسمی و بیش از پنج گونه مار دریایی وجود دارد، افعی یا گرزه مار، مار جعفری، مار شاخدار، کبرا، یله مار، تیرمار، طلحه مار، آلوسر، افعی پلنگی، کورمار، مارشتری، مار درفشی و کوتوله مار برخی از این گونه ها هستند که عوامل مختلفی از جمله تخریب زیستگاه، برداشت بی رویه یا ناپایدار از طبیعت، حضور گونه های غیر بومی، انواع آلاینده ها مانند سموم و آفت کش های کشاورزی حیات مارها را تهدید می کند، در کنار تمام اینها قاچاق مارها برای استفاده از پوستشان هم تهدیدی جدی است.
چندی پیش معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست در این باره به خبرنگار محیط زیست ایرنا گفته بود: برخی سال ها برای جمع آوری مار از طبیعت بین ۲ تا سه هزار حلقه مجوز داده می شد که این تعداد را کاهش دادیم به طوری که سال گذشته ( ۱۴۰۱) فقط مجوز ۴۵۰ حلقه مار را صادر کردیم اما در تلاشیم تا با همکاری مشترک با دانشگاه تهران و شرکت های دانش بنیان تعداد صدور مجوزها را به صفر برسانیم.
حسن اکبری درباره وضعیت خزندگان از جمله مارها در طبیعت اظهار داشت: به نظر می رسد خشکسالی و تغییر اقلیم به بسیاری از خزندگان آسیب جدی رسانده است، در واقع خزندگان گروهی از مهره داران هستند که از توسعه و تخریب زیستگاه ها آسیب جدی دیده اند، بسیاری از مناطق غرب کشور به دیمزار تبدیل شدند، بسیاری از زیستگاه ها توسط جاده ها و معادن تخریب شدند از این رو وضعیت خزندگان به ویژه آنهایی که کمیاب تر بودند تا حدودی آسیب پذیر شدند این در حالیست که به این موجودات کمتر توجه می شود و با این تغییرات قدرت جابجایی و مهاجرتشان محدودتر شده است که روند به آسیب پذیری آنها اضافه می شود.
اکبری درباره وضعیت خزندگانی مانند مار که از آنها زهرگیری می شود گفت: با توجه به آسیبی که خشکسالی و تخریب زیستگاه به حیات و جمعیت مارها وارد کرده در تلاشیم تا زنده گیری آنها از طبیعت با هدف زهرگیری به صفر برسد از این رو تکثیر در اسارت این گونه جزو برنامه های سازمان حفاظت محیط زیست است، البته این کار قبلا با همکاری دانشگاه تهران کلید خورده بود، مراحل پایلوت را گذراند و در این یک سال گذشته به نتایج بسیار خوبی رسید، در واقع توانستند مارهای سمی که همیشه با هدف زهرگیری از طبیعت جمع آوری می شدند را در اسارت تکثیر کنند و از آنها زهر بگیرند، حال قرار است در یک کار مشترک با شرکت های دانش بنیان مراحل تولید آنتی وروم از زهر تهیه و مراحل تست آن هم انجام شود، این می تواند کمک کند به اینکه از صدور مجوز برای زنده گیری مار در طبیعت بی نیاز شویم که این گام مهمی است.